Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς
Η Εκκλησία διδάσκει ότι υπάρχει ένα Άγιο Πνεύμα, το οποίο είναι Θεός εκ Θεού. Γλυκύς εκ Γλυκύτητος. Αθάνατος εξ Αθανασίας. Φως εκ Φωτός. Ζωή από τη Ζωή. Εσείς όμως θα θέλατε οι άνθρωποι να ζουν κατά το πνεύμα της εποχής. Αλλά το πνεύμα της εποχής είναι το πνεύμα που αλλάζει, όπως ο περαστικός άνεμος. Με τη διαφορά ότι ο συνηθισμένος άνεμος ξεριζώνει και καταστρέφει τα δέντρα, ενώ ο άνεμος του πνεύματος της εποχής ξεριζώνει και καταστρέφει τις ψυχές. Αν οι άνθρωποι ακολουθούσαν μόνο το πνεύμα της εποχής, θα επέστρεφαν από εκεί που ξεκίνησαν, όπως λέει και το ανέκδοτο με τον σιδηρουργό.
Κάποιος σιδηρουργός έστειλε τον γιό του να γυρίσει όλο τον κόσμο, ψάχνοντας για μία καλύτερη και ελαφρότερη εργασία από αυτή του σιδηρουργού, έτσι ώστε να μπορεί να συντηρήσει τον γιο του όταν γεράσει και τον ίδιο που ήδη άρχισε να γερνά. Πριν τον αποχωρισμό λέει ο σιδηρουργός στον γιό του: «Να τηρείς έναν βασικό κανόνα που προτείνουν οι ταξιδιώτες: δέσου με τον άνεμο». Υπάκουσε ο γιος τον πατέρα, έφυγε για το ταξίδι του στον κόσμο και πήγαινε, ακολουθώντας συνεχώς την κατεύθυνση του άνεμου, ώσπου μια μέρα βρέθηκε έξω από το σιδηρουργείο του πατέρα του. Ξαφνιάστηκε ο πατέρας και ο γιος του λέει: «Μην ξαφνιάζεσαι, η συμβουλή σου μ’ έφερε πίσω! Αφουγκραζόμουν προσεκτικά ποιος άνεμος φυσά και δενόμουν μαζί του όπως μου είπες»! Απογοητευμένος ο σιδηρουργός λέει στον γιό του: «Μείνε εδώ και από εδώ και στο εξής δέσου μαζί μου, όπως και εγώ δέθηκα με τους γονείς μου».
Έτσι γίνεται και με τα πνεύματα ή τους ανέμους των εποχών. Παραδιδόμενοι σ’ αυτούς τους ανέμους αβίαστα οι λαοί της Ευρώπης, επιστρέφουν στην ασέβεια, από την οποία ξεκίνησαν πριν γνωρίσουν τον χριστιανικό διαφωτισμό. Όσο γνώριζαν για το Άγιο Πνεύμα του Θεού και το αναζητούσαν και το δέχονταν ως μοναδικό, πήγαιναν μπροστά. Αλλά από τότε που άρχισαν φυγόπονα να δένονται με το εκάστοτε πνεύμα της εποχής, γύρισαν προς τα πίσω.
Ο Χριστός είπε: «Όταν δε έλθη ο παράκλητος, ον εγώ πέμψω υμίν παρά του πατρός, το Πνεύμα της αληθείας, ο παρά του πατρός εκπορεύεται, εκείνος μαρτυρήσει περί εμού» (Ιωάν. 15, 26). Το Πνεύμα του Θεού, δηλαδή το Πνεύμα που παρηγορεί, το Πνεύμα που δίνει γαλήνη. Γιατί αν δεν φέρνει γαλήνη αλλά ανησυχία και πικρία, τότε δεν είναι εκ Θεού.
Το Πνεύμα του Θεού είναι εκείνο το Πνεύμα που στέλνει ο Χριστός. Το Πνεύμα του Θεού λοιπόν δεν μπορεί να το στείλει κάποιος εχθρός του Θεού, κάποιος δαίμονας ή άθεος και σκοτεινός άνθρωπος. Αλλά το Πνεύμα του Θεού μπορεί να μας στείλει ο Φίλος, ο Συγγενής, Αυτός που μας αγαπά. Και αυτός είναι ο Χριστός.
Το Πνεύμα του Θεού είναι το Πνεύμα της Αληθείας, το οποίο εκ του Πατρός εκπορεύεται. Αυτό το Πνεύμα, δηλαδή το Πνεύμα του Πατρός, είναι και Πνεύμα του Υιού, γονικό και ως εκ τούτου στοργικό και χαρούμενο. Από αυτό μπορούμε να αναγνωρίσουμε το Πνεύμα της Αληθείας.
Επίσης το Πνεύμα του Θεού μαρτυρεί για τον Χριστό, μιλά για τον Χριστό, αποδεικνύοντας ότι Αυτός είναι ο Υιός του Θεού και Σωτήρας του κόσμου. Κάθε πρόσκαιρο πνεύμα κάποιας εποχής το οποίο ξεσηκώνεται ενάντια στον Χριστό, αντιτίθεται στον Χριστό, δεν είναι εκ Θεού, δεν είναι από την Αλήθεια και δεν είναι προς ωφέλεια.
Έτσι λοιπόν συνταξιδιώτες μου, κάτω από τον ήλιο και τ΄ αστέρια, πρέπει να γνωρίζετε ότι υποχρέωση του ανθρώπου δεν είναι να ακολουθεί το πνεύμα της εποχής, αλλά η εποχή να ακολουθεί το Πνεύμα του Θεού, το Άγιο, το Αιώνιο, το Αναλλοίωτο.
Αληθώς Πνεύμα Θεού εμφανίσθηκε!
(Από το βιβλίο: Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, «Δεν φτάνει μόνον η πίστη…». Ιεραποστολικές επιστολές Β’, Εκδόσεις «Εν πλω», 2008)